Online lezing Nando Harmsen 25 mei 2021: Succesvol fotograferen met filters
Wanneer je denkt dat een lezing over filters saaie, grijze stof is…. Niets is minder waar.
Met zijn rustige stem en prettige uitleg gaf Nando ons deze avond een overzicht van het gebruik van verschillende filters bij de landschapsfotografie.
Foto: Nando Harmsen
Op welke manieren kun je een filter op je lens monteren?
Het kan door middel van een schroeffilter, een adapterring met een filterhouder voor 1, 2 of 3 filters of een magneetadapter met magneetfilters.
Filters kunnen van glas of kunststof gemaakt zijn. Beide hebben bepaalde voor- en nadelen; glas is bijvoorbeeld breekbaarder en kunststof geeft eerder kleurzweem.
Sluitertijdrichtlijn bij grijsfilters:
Bij elke filterstop de sluitertijd 2 x zo lang nemen. Gelukkig zijn er handige apps om dit snel te kunnen berekenen: Photopills bijvoorbeeld.
Wanneer gebruik je een grijsfilter?
Om overdag een bepaald effect in wolken en/of water in de foto te verkrijgen door een langere sluitertijd.
Welk effect hebben grijsfilters op water?
Bij een 6 stops filter kun je beweging in de golfjes nog mooi zien op het water.
Met een 15 stops krijg je volkomen vlak water.
Maar als je toch bij het water staat, maak beide foto’s en kijk thuis welke je het meest aanspreekt.
Nando geeft hierbij de volgende tips:
- bij egaal water met een sluitertijd langer dan 30 sec. (6-16 stops);
- waterval sluitertijd 1/2-30 sec. (1-10 stops);
- branding sluitertijd 1-5 sec (1-6 stops);
- bergstroompjes 1/2-15 sec (1-6 stops).
Branding
Foto: Nando Harmsen
Stroomversnelling
Foto: Nando Harmsen
Grijsfilters en wolken:
Let op in welke richting de wolken gaan. Waaiervormige wolken geven het mooiste effect.
Foto: Nando Harmsen
Je kunt ook grijsfilters combineren.
Let wel op dat je geen lichtlekkage krijgt tussen 2 filters door. Dit kun je voorkomen door een doekje erover te leggen of filters met foam ertussen te kiezen.
Er zijn ook variabele grijsfilters. Die kun je draaien ten opzichte van elkaar. Nadeel hiervan is dat er een donker kruis in je foto ontstaat wanneer je te ver doordraait.
Polarisatiefilter:
Deze gebruik je 90° ten opzichte van de zon en geeft 1 stop lichtverlies.
Toepassingen:
- wolkenluchten;
- heiig weer in de verte;
- reflectie in water;
- zon op varens in een donker bos;
- herfstkleuren in het bos.
Wanneer gebruik je juist geen polarisatiefilter?
- bij een foute hoek ten opzichte van de zon (geen 90°);
- regenboog (deze verdwijnt);
- als je (water)reflectie in je foto wilt behouden.
Foto: Nando Harmsen
Grijsverloopfilters (Graduated Neutral Density):
Deze gebruik je bij een heldere lucht ten opzichte van een donkerder landschap.
Om het niet te nep te laten lijken geeft Nando de volgende tip: het landschap 1 stop donkerder dan de lucht laten.
Een GND kun je ook schuin plaatsen, bijvoorbeeld met een berghelling mee. Of op de kop, bij krijtrotsen of zand.
Welke GND gebruik je wanneer?
- Soft: zachte geleidelijke overgang, bij een denkbeeldige horizon;
- Hard: harde abrupte overgang, bij de duidelijke horizon;
- Reverse: zachte geleidelijke overgang in het midden , bij zonsopgang en zonsondergang.
Nando laat een aantal voorbeeldfoto’s zien waarbij je GND’s kunt combineren.
Foto: Nando Harmsen
Welke nadelen kunnen GND’s hebben?
- alle onderwerpen in het verloop zijn ook donker;
- zon ziet er uitgebeten uit; de reflecties in het water zijn lichter dan de lucht; (wanneer je de lucht een grijsfilter geeft wordt hij donkerder, dan is de reflectie op het water lichter omdat dat niet gefilterd wordt);
- meer last van flares door extra glas.
Nachtfilter
En tenslotte kun je nog een speciaal nachtfilter gebruiken om de oranje/groene lichtvervuiling weg te nemen.
Voor dat we het wisten was de avond alweer voorbij.
De afwisseling van theorie en prachtige voorbeeldfoto’s gaf een prettig en indrukwekkend kijk- en luisterplezier.
Meer informatie over Nando zijn eigen werk en met wie hij samenwerkt vind je op www.nandoonline.com , Facebook en Instagram.
Auteur: Gerda Jacobi
